Producenci żywności apelują o zmiany w ustawie wprowadzającej system kaucyjny na opakowania po napojach. Ich zdaniem w obecnym kształcie jest ona szkodliwa dla rolników, przetwórców, konsumentów i środowiska.

Ustawę wprowadzającą w Polsce system kaucyjny Sejm uchwalił 13 lipca. Nowe prawo zobowiązuje sklepy o powierzchni powyżej 200 m kw. do odbioru pustych opakowań. Mniejsze placówki będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie. To wdrożenie dyrektywy UE, które ma zwiększyć poziom zbierania i recyklingu opakowań, a w efekcie zmniejszyć ich szkodliwość dla środowiska. Głosowanie przebiegło ponad partyjnymi podziałami - ustawę poparło aż 433 posłów. Teraz trafiła ona do Senatu.

Postulaty oczekują wprowadzenia do ustawy pięciu kluczowych poprawek. Organizacje domagają się m.in.:

- Dodania możliwości zbiórki opakowań samodzielnie lub poprzez organizacje odzysku w 2025 r. - zapisany w ustawie termin realizacji obowiązku zbiórki wyłącznie przez system kaucyjny już od 1.01.2025 r. jest - zdaniem producentów i przetwórców - niewykonalny z powodów administracyjnych.

- Zwolnienia kaucji na opakowania jednorazowego i wielokrotnego użytku z VAT. "System kaucyjny ma być zachętą dla społeczeństwa do działań proekologicznych, a nie dodatkowym podatkiem dla polskich konsumentów i przedsiębiorców" - piszą autorzy apelu.

- Uznania firm wprowadzających butelki szklane wielokrotnego użytku o poj. do 1,5 litra za wprowadzających napoje bezpośrednio. "Ustawa w obecnym brzmieniu zniszczy bardzo dobrze funkcjonujące systemy kaucyjne na butelki wielokrotnego użytku prowadzone samodzielnie przez poszczególne firmy. Nie ma żadnego uzasadnienia dla zapisów ustawy, które nie dają możliwości firmom kontynuacji samodzielnego prowadzenia tych systemów i tym samym mogą spowodować masowe wycofywanie się z tego cennego pod względem środowiskowym opakowania"

- Zmianę obowiązkowych poziomów zbiórki zapisanych w załączniku do ustawy. "Nie ma żadnego racjonalnego powodu, żeby polska branża rolno-spożywcza była obciążona wyższymi obowiązkami niż te, które wynikają z przepisów unijnych" - zauważają producenci. 

- Stworzenia równych szans dla polskich producentów maszyn do zbiórki opakowań i systemów operacyjnych przy budowie systemu kaucyjnego. "Obecny zapis tworzy wyraźną przewagę rynkową dla dużych zagranicznych firm produkujących maszyny zbierające opakowania, wymuszając bardzo krótki termin realizacji dostaw (początek 2025 r.). Dyskryminuje to polskie mniejsze przedsiębiorstwa i może przyczynić się do zawyżania cen tych urządzeń. Stworzenie tego typu sytuacji należy uznać wprost za działanie na szkodę polskiej gospodarki" - napisano.